februari 2021

Purcell: Tyrannic Love

Ensemble Les Surprises o.l.v. Louis-Noël Bestion de Camboulas

Een levendige stap in de 18e-eeuwse Engelse muziek van Ensemble Les Surprises laat de Franse groep schitteren in zowel bekende als minder bekende werken van Purcell en collega's.

Engelse componisten uit de zeventiende eeuw wisten het een en ander over epidemieën, beperkingen, conflicten en de golf van culturele bevrijding die daarna komt. Er hangt een gevoel van pluk-de-dag-evangelisatie en urgentie in dit recital van Louis-Noël Bestion de Camboulas en Ensemble Les Surprises dat onweerstaanbaar zou zijn, ook al was het niet helemaal toepasselijk.

Normaal gesproken verken je de minder bekende namen van de Franse barok, maar de groep uit die periode is het Kanaal overgestoken voor deze opwindende, nietsontziende tocht door vocale en instrumentale muziek van Purcell, Blow, Eccles en Jeremiah Clarke. Het thema is liefde, maar er is niets schuchters of zoetsappigs aan muziek of uitvoeringen die extremen van emotie en expressie omarmen.

Je krijgt een goed gevoel voor het levendige geluid van het ensemble in de openings Hornpipe van King Arthur. Hobo's en fagot zoemen fruitig, hun dans wordt voortgestuwd door glinsterende tamboerijn en gitaar. Maar net als je denkt dat dit een one-trick pony van een opname zou kunnen zijn – allemaal brede gebaren en grote ritmes – boeit de Saraband for the Graces uit Blow’s Venus and Adonis je met zijn terughoudendheid en elegantie: een dans zo subtiel dat het meer een gedachte dan een beweging is, die bijna onmerkbaar schommelt onder een gespannen spaarzame vioolmelodie.

Veel hiervan is theatermuziek, en bij gebrek aan een podium zorgen Les Surprises voor alle drama. Ze worden vergezeld door sopraan Eugénie Lefebvre en bariton Étienne Bazola – beiden idiomatische Engelstaligen die hun hand kunnen omdraaien naar komedie (Bazola’s ‘There’s nothing so fatal as woman’ bewandelt een slimme lijn tussen pantomime en krankzinnige scène, terwijl Lefebvre’s ‘There’s not a swain in the plain’ wonderbaarlijk boogachtig is zonder ooit schoonheid van toon te verliezen) net zo netjes als tragedie.

De bravoure-gekke scène ‘I burn’ uit Eccles’ The Comical History of Don Quixote neemt geen gevangenen in Lefebvre’s duikende, duikende voordracht, nu eens de tekst vervormend en kauwend, dan weer ontwapenend eenvoudig, terwijl Bazola’s ‘Poor Celadon’ het begeleidende kamerorgel evenaart in gezang van zachtheid en rietachtige melancholie. Maar de openhartige sensualiteit van hun duet ‘My dearest, my fairest’ wordt, als er al iets is, overtroffen door de suggestieve verweving van de hobo’s in de symfonie uit The Indian Queen, waarbij Lucile Tessiers moederlijke fagot dichtbij blijft hangen als een angstige chaperonne.

Er is hier het ene genot na het andere, zowel in repertoire – dat veel minder bekende schatten bevat – als in uitvoeringen. Dit is een Franse invasie om met open armen te verwelkomen.

Seventeenth-century English composers knew a thing or two about epidemics, restrictions, conflicts and the surge of cultural release that comes afterwards. There’s a sense of seize-the-day elation and urgency about this recital from Louis-Noël Bestion de Camboulas and Ensemble Les Surprises that would be irresistible, even if it wasn’t quite so apt.

Usually to be found exploring the less familiar names of the French Baroque, the period group have crossed the Channel for this exhilarating, no-holds-barred romp through vocal and instrumental music by Purcell, Blow, Eccles and Jeremiah Clarke. The theme is love, but there’s nothing coy or sugary about either music or performances that embrace extremes of emotion and expression.

You get a good sense of the ensemble’s vibrant sound in the opening Hornpipe from King Arthur. Oboes and bassoon buzz fruitily, their dance propelled along by glinting tambourine and guitar. But just when you think this might be a one-trick pony of a recording – all broad gestures and big rhythms – the Saraband for the Graces from Blow’s Venus and Adonis arrests you with its restraint and elegance: a dance so subtle it’s more of a thought than a movement, rocking almost imperceptibly beneath an edgily spare violin melody.

Much of this is theatre music, and in the absence of a stage Les Surprises supply all the drama. They’re joined by soprano Eugénie Lefebvre and baritone Étienne Bazola – both idiomatic English speakers who can turn their hand to comedy (Bazola’s ‘There’s nothing so fatal as woman’ walks a clever line between pantomime and mad scene, while Lefebvre’s ‘There’s not a swain in the plain’ is wonderfully arch without ever losing beauty of tone) as neatly as tragedy.

The bravura mad scene ‘I burn’ from Eccles’s The Comical History of Don Quixote takes no prisoners in Lefebvre’s swooping, diving delivery, now distorting and chewing the text, now disarmingly simple, while Bazola’s ‘Poor Celadon’ matches the accompanying chamber organ for crooned softness and reedy melancholy. But the frank sensuality of their duet ‘My dearest, my fairest’ is, if anything, outdone by the suggestive interweaving of the oboes in the Symphony from The Indian Queen, Lucile Tessier’s matronly bassoon lingering close like an anxious chaperone.

There’s delight after delight here, both in repertoire – which includes plenty of lesser-known treasures – and performances. This is one French invasion to welcome with open arms.