januari 2021

Amici e Rivali

Michael Spyres & Lawrence Brownlee & I Virtuosi Italiani o.l.v. Corrado Rovaris

Een viering van Rossini’s schrijven voor tenor, en in Michael Spyres en Lawrence Brownlee, twee zeer fijne zangers van vandaag.

Op het eerste gezicht lijkt de titel ‘Friends and Rivals’ te verwijzen naar de twee tenoren, Lawrence Brownlee en Michael Spyres, maar – hoewel ze vriendschappelijke rivalen zijn in het operacircuit – is dit uitstekende album grotendeels opgebouwd rond het repertoire dat Rossini componeerde voor de opmerkelijke tenoren Andrea Nozzari en Giovanni David.

Terwijl het later in de 19e eeuw ondenkbaar zou zijn voor componisten om twee tenoren te casten voor hoofdrollen in dezelfde opera, castte Rossini er met plezier drie. Armida kan inderdaad bogen op zes tenorrollen (hoewel ze bij de première in 1817 werden gedeeld door vier zangers). Zowel Nozzari als David zaten in het ensemble van Domenico Barbaia in Napels, waar ze samen zongen in vijf Rossini-premières, waarvan er hier drie vertegenwoordigd zijn.

Brownlee en Spyres treden in de voorname voetsporen van Amerikaanse Rossini-tenoren zoals Bruce Ford, Chris Merritt, Rockwell Blake en Gregory Kunde. Hun stemmen contrasteren heel goed. Brownlee's tenor past in het Giovanni David-model, licht en flexibel met glinsterende schittering in zijn hoge register. Spyres, met zijn donkerdere, baritonale tenor, past bij de Nozzari-rollen, krachtig en zwaar, maar met hoge noten die echt kunnen zingen (ik zal nooit de E natural vergeten die hij plotseling uitbracht in een concertuitvoering van Donizetti's Les martyrs). In schermtermen is Brownlee de tegenhanger van Spyres' degen. Ze sparren opwindend in het Otello-Rodrigo-duet (Otello) en als de christelijke ridder Ricciardo die vriendschap veinst met koning Agorante (Ricciardo e Zoraide). In Le siège de Corinthe (Rossini's Franse herschrijving van Maometto II) zingt Spyres Cléomène, waarbij hij overstapt van Néocles in de complete opera voor Naxos, waardoor Brownlee de enige echte aria op het album heeft, een vurige 'Grand Dieu, faut-il qu'un peuple'.

Maar er is hier een derde tenor. Om Spyres en Brownlee in de rollen van Nozzari en David te houden, is een Iago vereist en Xabier Anduaga voegt zich bij Spyres' Moor in een geweldig wraakduet en alle drie sluiten het album af met de gekke pyrotechnische vertoning in het trio van Armida, waarbij elk de anderen lijkt aan te sporen tot nog hogere noten. Het is volkomen gestoord, maar van de smakelijke Rossiniaanse soort.

Tenorrivaliteit gaat meestal over een prima donna en de Ierse mezzo Tara Erraught treedt op wonderbaarlijke wijze in de schoenen van Isabella Colbran als Desdemona (Otello), Pamyra (Le siège de Corinthe) en een warmhartige Elena (La donna del lago) in duet met Brownlee voordat Spyres zich bij hen voegt voor een ander krankzinnig trio.

Het was misschien een idee geweest om het ene opera buffa-duet aan het einde te plaatsen in plaats van als openingsnummer – vooral als het (a) zo'n knaller is en (b) een grote verrassing oplevert. Vergeet Nozzari en David, we gaan hier over op tenore di grazia Manuel García en Il barbiere di Siviglia. Maar Barbiere heeft toch maar één tenorrol? Nou, Spyres laat zijn ware baritonbereik zien door – overtuigend – de rol van Figaro op zich te nemen in Brownlee’s Almaviva voor hun duet, waarbij de barbier, gedreven door het vooruitzicht van een paar gouden munten, zijn plan bedenkt om de graaf toegang te geven tot Rosina. Beide zangers hebben er enorm veel plezier in – je kunt ze bijna door de speakers zien grijnzen.

Met I Virtuosi Italiani die onder Corrado Rovaris een geweldige ondersteuning biedt, is dit een must-have schijf voor veeleisende fans van vocaal vuurwerk.

At first glance the title ‘Friends and Rivals’ seems to allude to the two tenors, Lawrence Brownlee and Michael Spyres, but – although friendly rivals on the operatic circuit – this excellent album is largely built around the repertoire Rossini composed for the remarkable tenors Andrea Nozzari and Giovanni David.

While later in the 19th century it would be inconceivable for composers to cast two tenors in leading roles in the same opera, Rossini would happily cast three. Indeed, Armida boasts six tenor roles (although at the 1817 premiere they were shared between four singers). Both Nozzari and David were in Domenico Barbaia’s ensemble in Naples, where they sang together in five Rossini premieres, three of them represented here.

Brownlee and Spyres follow in the distinguished footsteps of American Rossini tenors such as Bruce Ford, Chris Merritt, Rockwell Blake and Gregory Kunde. Their voices contrast very well. Brownlee’s tenor fits the Giovanni David mould, light and flexible with glistening brilliance in his upper register. Spyres, with his darker, baritonal tenor, suits the Nozzari roles, powerful and weighty, but with top notes that can really zing (I’ll never forget the E natural he suddenly pinged out in a concert performance of Donizetti’s Les martyrs). In fencing terms, Brownlee is the foil to Spyres’s épée. They spar thrillingly in the Otello-Rodrigo duet (Otello) and as the Christian knight Ricciardo feigning friendship with King Agorante (Ricciardo e Zoraide). In Le siège de Corinthe (Rossini’s French rewrite of Maometto II), Spyres sings Cléomène, switching from Néocles in the complete opera for Naxos, allowing Brownlee the only aria proper on the album, a fervent ‘Grand Dieu, faut-il qu’un peuple’.

But there’s a third tenor here. In keeping Spyres and Brownlee in the Nozzari and David roles, an Iago is required and Xabier Anduaga joins Spyres’s Moor in a terrific vengeance duet and all three close the album with the crazy pyrotechnic display in the trio from Armida, each seeming to spur the others on to even higher notes. It’s completely nuts, but of the tasty Rossinian variety.

Tenor rivalry is usually over a prima donna and Irish mezzo Tara Erraught steps into Isabella Colbran’s shoes rather wonderfully as Desdemona (Otello), Pamyra (Le siège de Corinthe) and a warm-voiced Elena (La donna del lago) in duet with Brownlee before Spyres joins them for another bonkers trio.

It might have been an idea to place the one opera buffa duet at the end rather than as the opening track – especially when it’s (a) such a cracker and (b) throws in a big surprise. Forget Nozzari and David, we turn here to tenore di grazia Manuel García and Il barbiere di Siviglia. But Barbiere only has one tenor role, surely? Well, Spyres demonstrates his true baritenor range by taking on – convincingly – the role of Figaro to Brownlee’s Almaviva for their duet where the barber, fuelled by the prospect of a few gold coins, comes up with his scheme to gain the Count access to Rosina. Both singers have huge fun – you can almost see them grinning through the speakers.

With I Virtuosi Italiani offering sterling support under Corrado Rovaris, this is a must-have disc for discerning fans of vocal fireworks.