juli 2022

Samuel Coleridge-Taylor: Nonet, Piano Trio, Piano Quintet

Kaleidoscope Chamber Collective

Drie werken geschreven door Samuel Coleridge-Taylor op 18-jarige leeftijd, die tot de afgelopen jaren nauwelijks te horen waren, maar die op uitstekende wijze werden bepleit door het altijd verkennende Kaleidoscope Chamber Collective.

Deze drie kamerwerken, die de hele vorige eeuw ongestoord en onuitgevoerd lagen, werden geselecteerd om te worden uitgevoerd door het Kaleidoscope Chamber Collective om hun benoeming in 2020 als Wigmore Hall's Associate Ensemble te markeren. Hoewel het Nonet en Piano Quartet de afgelopen decennia zijn opgegraven voor uitvoering, was het korte Piano Trio mogelijk bij dat concert in Londen voor het eerst uitgevoerd sinds een studentenrondleiding aan het Royal College of Music bijna 130 jaar geleden. De drie werken vormen een indrukwekkende reeks, die Coleridge-Taylors vroegrijpheid demonstreren: elk dateert van rond 1893, toen hij een 18-jarige student was aan het RCM en vijf jaar voordat hij Hiawatha's Wedding Feast componeerde, de cantate die zijn naam aan beide kanten van de Atlantische Oceaan maakte.

De twee grotere werken hier, het Nonet en het Quintet, barsten van het zelfvertrouwen en de frisheid. Coleridge-Taylor heeft misschien de voorbeelden van Brahms en Schumann overgenomen van zijn leraar Stanford, maar er zit een opmerkelijke individualiteit in zijn thema's, harmonieën en ontwikkelingsgambits. Het is gemakkelijk om de invloed te spotten - de gebruikelijke verdachten uit het Europese romantische repertoire en vooral Dvořák, Coleridge-Taylors idool, bijna tot het punt van directe citaten op sommige plaatsen - maar de opkomende stem is uniek en persoonlijk, ondanks dat de externe prikkels nog volledig verteerd moeten worden. Het Pianotrio is veel bondiger, duurt slechts negen minuten en heeft geen langzame beweging.

De Kaleidoscope-spelers verenigen zich rond het echtpaar Elena Urioste en Tom Poster, en met muzikanten van het kaliber van cornist Ben Goldscheider en cellist Laura van der Heijden, passen de uitvoeringen bij de zekerheid en geest van de muziek. Alleen het Kwintet is eerder opgenomen – door het Nash Ensemble en door het Tippett Quartet met pianiste Lynn Arnold – maar het Nonet, waarvan het handgeschreven manuscript online te volgen is, is een waardevolle toevoeging aan de catalogus. De luisteraar wordt enigszins herinnerd aan Schubert, de klankwereld zit tussen die van het Forellen Kwintet enerzijds en het Octet anderzijds; de hobo is het enige instrument dat uniek is voor het Nonet. Ook het Scherzo heeft een opvallende Mendelssohniaanse lichtheid. Niettemin maakt het Nonet op zichzelf al indruk vanwege zijn jeugdige ijver, zijn oprechte vakmanschap en zijn opmerkelijke ambitie en verbeeldingskracht.

These three chamber works, which lay undisturbed and unperformed for the whole of the last century, were selected to be performed by the Kaleidoscope Chamber Collective to mark their appointment in 2020 as Wigmore Hall’s Associate Ensemble. Indeed, while the Nonet and Piano Quartet have been disinterred for performance over the past couple of decades, the brief Piano Trio was possibly at that London concert receiving its first performance since a student run-through at the Royal College of Music almost 130 years ago. The three works make an impressive sequence, demonstrating Coleridge-Taylor’s precocity: each dates from around 1893, when he was an 18-year-old student at the RCM and five years before he composed Hiawatha’s Wedding Feast, the cantata that made his name on both sides of the Atlantic.

The two larger works here, the Nonet and the Quintet, burst with confidence and freshness. Coleridge-Taylor may have imbibed the examples of Brahms and Schumann from his teacher, Stanford, but there is a notable individuality to his themes, harmonies and developmental gambits. It’s easy to play spot-the-influence – the usual suspects from the European Romantic repertory and especially Dvořák, Coleridge-Taylor’s idol, almost to the point of direct quotation in places – but the emerging voice is singular and personal, for all that the external stimuli are yet to be fully digested. The Piano Trio is far more terse, lasting all of nine minutes and devoid of a slow movement.

The Kaleidoscope players coalesce around the husband-and-wife duo of Elena Urioste and Tom Poster, and with musicians of the calibre of cornist Ben Goldscheider and cellist Laura van der Heijden, the performances match the assurance and spirit of the music. Only the Quintet has been recorded before – by the Nash Ensemble and by the Tippett Quartet with pianist Lynn Arnold – but the Nonet, whose autograph manuscript can be followed online, is a valuable addition to the catalogue. The listener is reminded to some extent of Schubert, the sound world sitting between that of the Trout Quintet on the one hand and the Octet on the other; the oboe is the only instrument unique to the Nonet. There’s a marked Mendelssohnian lightness to the Scherzo, too. Nevertheless, the Nonet impresses in its own right for its youthful zeal, its genuine craftsmanship and its notable ambition and imagination.