Awards Issue 2023

Stephen Hough: Missa Mirabilis

London Choral Sinfonia & Michael Waldron

Het bereik en de reflectie, de spiritualiteit en menselijkheid van de koormuziek van Stephen Hough worden prachtig onderzocht in deze prachtig uitgevoerde collectie.

In september 2006 sloeg pianist en componist Stephen Hough met 80 mph over de kop op de snelweg. Hij liep weg van het ongeluk door de ene wonderbaarlijk onbeschadigde deur in het wrak van zijn auto, met het manuscript van de mis in zijn hand waaraan hij al meer dan een jaar aan het schetsen was. Dus toen hij het stuk een titel gaf, wat kon het anders zijn dan de Missa mirabilis?

De mis wordt het middelpunt van een nieuwe opname van Michael Waldron en de London Choral Sinfonia, die snel de go-to-kampioenen voor hedendaagse Britse koormuziek worden. Houghs groeiende oeuvre levert rijke plukpartijen op, en Waldron hint al in de notities in het boekje dat dit misschien nog maar deel 1 is. De selectie hier, die teruggaat tot 2004, is divers: katholiek en anglicaans, bovenstemmen en gemengd, cycli en op zichzelf staande motetten, met Houghs Sonatine voor orgel dat textuurcontrast biedt.

Houghs katholicisme is goed gedocumenteerd, maar zelfs als je het niet wist, zou je het horen in muziek die worstelt met geloof en zijn leerstellingen. Veel ervan heeft een vergulde kwaliteit - helder met zeer hoge tonen (je kunt voelen dat hij zich het Westminster Cathedral Choir voorstelt, evenals de akoestiek van het gebouw), troebel met harmonische wierook. Je vangt glimpen op van de polyfonisten uit de Renaissance, evenals Messiaen, en er zit vaak iets van Poulencs brutaliteit in de ritmes.

Het is een aantrekkelijke verzameling. De mis zet de toon met zijn wisselende stemmingen, bitterzoet en rustgevend in het lyrische Kyrie voordat hemelse trompetten oogverblindende salvo's uitwisselen in het Gloria. Het Credo brengt angst en twijfel met zich mee, terwijl afgehakte lettergrepen percussief vechten tegen aanhoudende uitspraken van 'Credo'. Agnus Deis kan vaak aanvoelen als een voldongen feit – vrede die wordt verleend voordat deze is gevraagd. Hier niet: Houghs muziek worstelt met de vraag, voordat deze – uiteindelijk – een oplossing bereikt.

Elders is er sterke muziek voor bovenstemmen: de Londinium Canticles vormen een onweerstaanbaar contrasterend paar, vol uitdaging en kleur – hoge tonen overal zullen hiernaar uitkijken – terwijl Three Marian Hymns een meer meditatief, toegankelijk toegangspunt bieden. En overal waar je kijkt, doet het orgelschrift iets interessants, door te spelen met toonladder en schaduw. De Sonatine zelf, op knappe wijze gespeeld door James Orford, is erg leuk.

Uitvoeringen van de LCS zijn gedurfd en vol bereik, leunend op Houghs climaxen, en openend in uitbundige extase. Slechts af en toe is er wat spanning aan de top van de muziek, omdat sopranen zich in muziek proberen te wurmen die bedoeld is voor kleine jongens, maar het is weer een slim staaltje muzikale verdediging van Waldron en zijn ensemble: anderen de premières laten najagen terwijl zij belangrijke gaten in het opgenomen repertoire opvullen.

In September 2006 pianist and composer Stephen Hough overturned on the motorway at 80mph. He walked away from the accident through the one miraculously undamaged door in the wreck of his car clutching the manuscript of the Mass he had been sketching for over a year. So when he came to give the piece a title, what else could it be but the Missa mirabilis?

The Mass becomes the centrepiece of a new recording from Michael Waldron and the London Choral Sinfonia, fast becoming the go-to champions for contemporary British choral music. Hough’s growing body of work supplies rich pickings, and Waldron already hints in the booklet notes that this may yet be just volume 1. The selection here, stretching back to 2004, is diverse: Catholic and Anglican, upper voices and mixed, cycles as well as stand-alone motets, with Hough’s Sonatina for organ offering textural contrast.

Hough’s Catholicism is well documented, but even if you didn’t know you’d hear it in music that tussles with faith and its tenets. There’s a gilded quality to much of it – bright with very high trebles (you can sense him imagining Westminster Cathedral Choir, as well as the building’s acoustic), cloudy with harmonic incense. You catch glimpses of the Renaissance polyphonists, as well as Messiaen, and there’s often something of Poulenc’s cheekiness in the rhythms.

It’s an attractive collection. The Mass sets the tone with its shifting moods, bittersweet and lulling in the lyrical Kyrie before heavenly trumpets exchange dazzling volleys in the Gloria. The Credo brings anxiety and doubt, as choppy syllables battle percussively against insistent statements of ‘Credo’. Agnus Deis can often feel like a fait accompli – peace granted before it has been asked. Not here: Hough’s music wrestles with the question, before – finally – achieving resolution.

Elsewhere there’s strong music for upper voices: the Londinium Canticles are an irresistibly contrasting pair, full of challenge and colour – trebles everywhere will look forward to these – while Three Marian Hymns offer a more meditative, accessible point of entry. And everywhere you look the organ-writing is doing something interesting, playing with scale and shading. The Sonatina itself, dashingly played by James Orford, is great fun.

Performances from the LCS are bold and full of scope, leaning into Hough’s climaxes, opening out into full-throated ecstasy. Just occasionally there’s some tightness at the top from sopranos trying to squash themselves into music intended for small boys, but it’s another canny piece of musical advocacy from Waldron and his ensemble: leaving others to chase the premieres while they fill important gaps in the recorded repertoire.